Ανθρώπινα Δικαιώματα

Ο Χείρων είναι ένα πρόγραμμα που πραγματοποιείται από το 2011 σε συνεργασία με τους Γιατρούς του Κόσμου σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, και παλιότερα στην Πάτρα, και στοχεύει στην ενημέρωση και εκπαίδευση των φοιτητών Ιατρικής σχετικά με την πρόσβαση πολλών ευάλωτων κοινωνικών ομάδων στην υγεία.

Ξεκινάει με ένα ενημερωτικό σεμινάριο με ομιλίες των Γιατρών του Κόσμου και συνεχίζει με την εθελοντική άσκηση στα πολυϊατρεία και τις δράσεις δρόμου των Γιατρών του Κόσμου, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη για Φοιτητές Ιατρικής 3ου έτους και άνω, από όλες τις Ιατρικές Σχολές της χώρας. Αυτή διαρκεί για όλο το ακαδημαϊκό έτος, έως και το καλοκαίρι.

Στόχοι του ενημερωτικού σεμιναρίου αποτελούν η προετοιμασία των συμμετεχόντων για την πρακτική άσκηση στα ανοιχτά Πολυϊατρεία και τις δράσεις δρόμου, με τη παράλληλη κατανόηση του ρόλου και του μοντέλου λειτουργίας των υπηρεσιών παροχής υγειονομικής φροντίδας των Γιατρών του Κόσμου, αλλά και η διασύνδεση της ευαλωτότητας και της πρόσβασης στην Υγεία. Όλα τα παραπάνω, περικλείονται και από τα ισχύοντα νομικά πλαίσια όσον αφορά τη πρόσβαση των ποικίλων πληθυσμών που διαμένουν στη χώρα στις Δημόσιες Υγειονομικές Δομές, μαζί με όλα τα εμπόδια που συχνά περιλαμβάνει.

Η εθελοντική άσκηση (internship) του δεύτερου σταδίου στοχεύει στην εξοικείωση με το πλαίσιο παροχής υγειονομικής φροντίδας σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Παράλληλα, οι φοιτητές εκπαιδεύονται στην εφαρμογή ορθής και εναρμονισμένης με τα ανθρώπινα δικαιώματα προσέγγισης κατά την αλληλεπίδραση με τους ασθενείς. Έτσι, τονίζεται η ευθύνη των επαγγελματιών υγείας στη συνηγορία για τα δικαιώματα και την υγεία των ευάλωτων ομάδων.

Σταθερός εξωτερικός συνεργάτης στα πλαίσια της πραγματοποίησης του προγράμματος Χείρων και της HelMSIC από το 2011, αποτελούν οι Γιατροί του Κόσμου Ελλάδος, οι οποίοι ιδρύθηκαν το 1990 και αποτελούν μία ιατρική, ανθρωπιστική Μη Κυβερνητική Οργάνωση, μέλος του Διεθνούς Δικτύου των Γιατρών του Κόσμου.

Κινητήρια αρχή της οργάνωσης είναι ότι κάθε ανθρώπινη ύπαρξη έχει δικαίωμα στην ανθρωπιστική βοήθεια, ανεξάρτητα από το φύλο, την καταγωγή, το σεξουαλικό προσανατολισμό, τη θρησκεία, την ιδεολογία ή την πολιτική πεποίθηση. Κατά συνέπεια, οι Γιατροί του Κόσμου δρουν με βάση τις αρχές της ουδετερότητας και της αμεροληψίας. Το γεγονός όμως ότι διατηρούν την ουδετερότητά τους, δεν τους εμποδίζει από το να μιλούν ανοιχτά για την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όταν οι ίδιοι γίνονται αυτόπτες μάρτυρες.

Από την αρχή της δράσης τους, οι Γιατροί του Κόσμου Ελλάδας έχουν δημιουργήσει πλήθος προγραμμάτων τόσο στο εσωτερικό της χώρας αλλά και στο εξωτερικό με στόχο την παροχή ιατρικών και άλλων υπηρεσιών σε περιθωριοποιημένες πληθυσμιακές ομάδες που δεν έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας και χρειάζονται ιατρική περίθαλψη.

Αναγνωρίζοντας την έλλειψη της Ανθρωποκεντρικής Φροντίδας ως διδασκόμενη ήπια δεξιότητα σε Φοιτητές Ιατρικής και επαγγελματίες Υγείας, αλλά και εντοπίζοντας το πρόβλημα της στιγματοποίησης των εξαρτήσεων στην ελληνική κοινωνία και στον τομέα της Υγείας, η HelMSIC σε συνεργασία με το ΚΕΘΕΑ δραστηριοποιούνται μέσω του προγράμματος Learning Strategies about Drugs – LSD από το 2011.

Στόχος του προγράμματος είναι η ολιστική εκπαίδευση των φοιτητών Ιατρικής στο πεδίο της εξάρτησης, καθώς και η ευαισθητοποίησή τους για την καταπολέμηση του επακόλουθου στίγματος, μέσω του ρόλου τους ως μελλοντικοί επαγγελματίες Υγείας.

Το LSD, αποτέλεσε τη πρώτη οργανωμένη προσπάθεια της HelMSIC, σχετικά με την ένταξη προγράμματός της στο πρόγραμμα σπουδών των Ιατρικών Σχολών της χώρας, καταφέρνοντας έως και το 2023 να ενσωματωθεί επιτυχώς σε 6 από τις 7 Ιατρικές Σχολές της χώρας. Το πρόγραμμα είχε τη μορφή διήμερου σεμιναρίου, στο οποίο ειδικοί και εργαζόμενοι του ΚΕΘΕΑ, καθώς και καταρτισμένοι στα ανθρώπινα δικαιώματα εκπαιδευτές της HelMSIC, ενημέρωναν τους Φοιτητές Ιατρικής σχετικά με τη φύση των εξαρτήσεων, τις κοινωνικές και όχι μόνο προεκτάσεις αυτών, καθώς και τρόπους ορθής προσέγγισης και επικοινωνίας των επαγγελματιών υγείας με τα άτομα με εξαρτήσεις.

Πλέον, συνεχίζοντας τη συνεργασία τόσο με το ΚΕΘΕΑ, όσο και τις Ιατρικές Σχολές, το LSD θα συνεχίσει τη πορεία του εντός των Ιατρικών Σχολών, τόσο μέσω των ομιλιών των ειδικών του ΚΕΘΕΑ, όσο και με τη μορφή εκπαιδευτικής πλατφόρμας (module), με διαδραστικό περιεχόμενο, που ανταποκρίνεται στις ανάγκες των Φοιτητών Ιατρικής σχετικά με τη κάλυψη της συγκεκριμένης θεματικής.

Το Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων – ΚΕΘΕΑ είναι σταθερός μας συνεργάτης από το 2011 και αποτελεί το μεγαλύτερο δίκτυο υπηρεσιών απεξάρτησης και κοινωνικής επανένταξης στη χώρα μας, ένας από τους βασικούς φορείς του εθνικού σχεδιασμού εναντίον των εξαρτήσεων και σύμβουλος οργανισμός του Οικονομικού και Κοινωνικού Συμβουλίου (ECOSOC) του ΟΗΕ σε θέματα ναρκωτικών.

Με πρόδρομο την ΙΘΑΚΗ, την πρώτη ελληνική θεραπευτική κοινότητα το 1983, το ΚΕΘΕΑ δημιουργεί θεραπευτικά προγράμματα ψυχοκοινωνικής προσέγγισης για διαφορετικές ομάδες-στόχους. Τα προγράμματά του αντιμετωπίζουν ολοκληρωμένα και χωρίς τη χορήγηση υποκαταστάτων το πρόβλημα της χρήσης και της εξάρτησης, με τη συμμετοχή της οικογένειας και της κοινωνίας.

Σήμερα το ΚΕΘΕΑ διαθέτει περισσότερες από 100 μονάδες πανελλαδικά, σε 31 πόλεις και 20 σωφρονιστικά καταστήματα, οι οποίες σε ετήσια βάση προσφέρουν υπηρεσίες σε 15.000 αποδέκτες. Το ΚΕΘΕΑ είναι επίσης ένας από τους κύριους ελληνικούς φορείς πρόληψης, εκπαίδευσης επαγγελματιών και έρευνας στον τομέα των εξαρτήσεων. Σχεδιάζει και εφαρμόζει προγράμματα πρόληψης και αγωγής υγείας σε εκπαιδευτικές κοινότητες όλων των βαθμίδων, σε ομάδες με συμπεριφορά υψηλού κινδύνου και στις τοπικές κοινωνίες, στα οποία μετέχουν 20.000 άτομα ετησίως. Τα εκπαιδευτικά και ερευνητικά του προγράμματα, καθώς και οι εθνικές και διεθνείς του συνεργασίες σε αυτούς του τομείς αποσκοπούν στην καλύτερη κατανόηση του φαινομένου των εξαρτήσεων, στην προώθηση της επιστημονικής γνώσης και των καλών πρακτικών, στη στήριξη και εξέλιξη των στελεχών του χώρου και στη διαρκή βελτίωση των υπηρεσιών που παρέχονται στα εξαρτημένα άτομα και τις οικογένειές τους.