H HelMSIC, αναγνωρίζοντας το δικαίωμα καθολικής πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας διοργάνωσε το Σάββατο 7 Δεκεμβρίου το Panel Discussion “Υγεία Χωρίς Όρια: Βήματα προς την Καθολική Υγειονομική Κάλυψη” για την Καθολική Υγειονομική Κάλυψη στο πλαίσιο της Πανελλήνιας Συνάντησης Δεκεμβρίου στην Αθήνα. Η εκδήλωση είχε στόχο να αναδείξει τη σημασία της Καθολικής Υγειονομικής Κάλυψης, με επίκεντρο το Στόχο Βιώσιμης Ανάπτυξης 3.8 του ΟΗΕ, που αφορά την εξασφάλιση πρόσβασης όλων των ατόμων σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας και την οικονομική προστασία.
Στην συζήτηση συμμετείχαν οι:
- Χρήστος Τριανταφύλλου, RN, MSCE, PhD (c). Project Officer (Quality of Care), WHO Athens Quality of Care and Patient Safety Office
- Αναστάσιος Υφαντής, Επιχειρησιακός Διευθυντής Γιατρών του Κόσμου Ελλάδας
- Απόστολος Βεΐζης, Executive Director, INTERSOS Hellas
- Κυριάκος Σουλιώτης, Καθηγητής Πολιτικής Υγείας, Κοσμήτορας Σχολής Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Διευθυντής Εργαστηρίου Αξιολόγησης Πολιτικών, Τεχνολογιών & Συμπεριφορών Υγείας Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου
Κύρια σημεία συζήτησης:
Αναφορικά με την πρόσβαση στην υγεία στην Ελλάδα έμφαση δόθηκε στην ανάγκη για ένα σύστημα υγείας που θα παρέχει κατάλληλη φροντίδα στους ασθενείς και τονίστηκε ότι η ευθύνη για την πρόσβαση στην υγεία δεν μπορεί να επαφίεται αποκλειστικά στους ασθενείς και πως απαιτείται ένα κοινωνικό συμβόλαιο για τη χρηματοδότηση της υγειονομικής φροντίδας. Επίσης, η σχέση γιατρού-ασθενή είναι κρίσιμη, ειδικά σε θέματα όπως ο εμβολιασμός, με την έλλειψη εμπιστοσύνης προς τους γιατρούς να αποτελεί θεσμικό πρόβλημα. Η εκπαίδευση πολιτών και επαγγελματιών υγείας θεωρείται απαραίτητη, ενώ οι φοιτητές Ιατρικής και επαγγελματίες υγείας θα πρέπει να λειτουργούν ως σύμμαχοι των ασθενών.
Σχετικά με τις ελλείψεις της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, αναφέρθηκε πως οι κύριοι ανασταλτικοί παράγοντες για την πρόσβαση στην υγεία είναι το κόστος και ο χρόνος αναμονής. Η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας αντιμετωπίζει διαχρονικά προβλήματα, όπως η ανεπαρκής διασύνδεση μεταξύ των δομών, η έλλειψη προσωπικού και η έλλειψη αξιολόγησης της, όπως αναφέρεται σε σχετική έκθεση του ΟΣΑ. Στη συνέχεια, τονίστηκε πως η διαπολιτισμική προσέγγιση στην υγειονομική φροντίδα είναι αναγκαία και περιλαμβάνει τη λειτουργία παρατηρητηρίου ανισοτήτων στην υγεία σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο.
Αναφορικά με τις πολιτικές υγείας στην Ελλάδα, σημειώθηκε πως η σύγχρονη πολιτεία παρουσιάζει έλλειψη λογοδοσίας όσον αφορά τη στρατηγική δημόσιας υγείας. Ιδιαίτερη προσοχή είναι θεμιτό να δίνεται στους μετακινούμενους πληθυσμούς για την κατανόηση των υγειονομικών αναγκών τους. Οι διαμεσολαβητές υγείας είναι κρίσιμοι για την εξασφάλιση της πρόσβασης στην υγειονομική φροντίδα, ενώ ιδιαίτερη μέριμνα απαιτείται για τους αιτούντες άσυλο.
Γνώση και στάση φοιτητών/τριών Ιατρικής
Με τη χρήση διαδραστικών μέσων για την μέτρηση της γνώμης του κοινού στην εκδήλωση, σημειώθηκε πως φοιτητές/-τριες Ιατρικής βαθμολογούν με βαθμό 4,1/6 το προσωπικό τους ενδιαφέρον για εκπαίδευση στην Καθολική Υγειονομική Κάλυψη, ενώ το 78% βαθμολόγησε με βαθμό μικρότερο του 3/6 την εκπαίδευση του πάνω στη θεματική. Οι χαμηλές βαθμολογίες καταδεικνύουν την ελλιπή εκπαίδευση πάνω στη θεματική που λαμβάνουν οι φοιτητές και φοιτήτριες Ιατρικής από την Ιατρική τους σχολή.
Αυτή ακριβώς την ανάγκη αναγνωρίζει η HelMSIC και έθεσε την Καθολική Υγειονομική Κάλυψη ως Εθνική Προτεραιότητα για τις χρονιές 2024-2026, προκειμένου να δραστηριοποιηθεί περαιτέρω στη θεματική αυτή μέσω των προγραμμάτων και άλλων εγχειρημάτων της, να εκπαιδεύσει τα μέλη της και τους φοιτητές Ιατρικής, να επικοινωνήσει και να συνεργαστεί με άλλους φορείς καθώς και να εκφράσει τις θέσεις και απόψεις της με σκοπό να αναδείξει τη σημασία της στους/στις φοιτητές/τριες Ιατρικής και στο ευρύ κοινό. Η μέχρι τώρα δραστηριοποίηση της HelMSIC πάνω στη θεματική περιλαμβάνει το πρόγραμμα «Χείρων» σε συνεργασία με τους Γιατρούς του Κόσμου που τρέχει σταθερά από το 2011, το πρόγραμμα των Ανταλλαγών σε συνεργασία με πανεπιστήμια του εξωτερικού από το 1958, αλλά και τη δημιουργία ενός podcast πάνω στη θεματική.
Ο ρόλος του/της γιατρού θα έπρεπε να είναι αυτός του/της συνήγορου των ασθενών, με γνώμονα τη γνώση βασικής Ιατρικής ανεξαρτήτως ειδικότητας. Η Ιατρική κοινότητα χρειάζεται να αλλάξει νοοτροπία και να επιδιώξει αξιοκρατία, πέρα από την εκπαίδευση, ενώ υπάρχει πίεση στους Ιατρικούς συλλόγους να αναλάβουν πιο ενεργό ρόλο. Ως Οργάνωση πρεσβεύουμε, αδιαμφισβήτητα, ότι η υγειονομική περίθαλψη είναι θεμελιώδες δικαίωμα για κάθε άτομο, ανεξαρτήτως κοινωνικοοικονομικής κατάστασης, γεωγραφικής θέσης και άλλων παραμέτρων.